Gemeentearchief Zaanstad

Johannes Zaalberg (1858-1934) was van 1890 tot en met 1912 gemeentesecretaris van Zaandam en met het door hem ontwikkelde decimale registratuurstelsel grondlegger van de basisarchiefcode (BAC) van de VNG. Een ordeningsmethodiek die tot op de dag van vandaag bij menig gemeente nog wordt gehanteerd bij de inrichting van het informatiebeheer.

Het bestuursarchief 1850-1940, dat deels door Zaalberg is geordend bij de ontwikkeling van zijn decimale stelsel, is in beheer bij het gemeentearchief Zaanstad. Dit bijzondere stuk historisch erfgoed is vanzelfsprekend openbaar en voor eenieder te raadplegen. Maar doordat dit archiefbestand was ontsloten via de methode van Zaalberg met toentertijd gangbare termen, was het archief naar hedendaagse maatstaven niet optimaal toegankelijk. En dat terwijl er veel opvragingen uit dit bestand werden gedaan.

Vanuit een betere publieksdienstverlening hebben we daarom besloten om het Zaalbergarchief te herinventariseren en daar waar nodig opnieuw te beschrijven. We hebben daarvoor DOCFactory in de arm genomen. Tijdens de herinventarisatie was het wel de bedoeling om de door Zaalberg aangebrachte context inzichtelijk te houden vanuit het erfgoedperspectief. In een goede en prettige samenwerking met DOCFactory hebben we daarvoor de nodige ideeën ontwikkeld en zijn we daar uiteindelijk prima in geslaagd.

Het eindresultaat is een naar huidige maatstaven goed ontsloten archief waarin de historische context en werkwijze van Zaalberg nog herkenbaar aanwezig is. Met dit resultaat zijn we als gemeentearchief Zaanstad heel tevreden.

De inventaris van het Zaalbergarchief is inmiddels via onze website in te zien: https://archief.zaanstad.nl/archieven/zoek-in-de-archieven (Toegang OA-0058 Gemeentebestuur Zaandam).

Rob Lengers,
Seniormedewerker Gemeentearchief Zaanstad (Projectleider Zaalbergarchief)